लहान मुलांकडून काम करून घेणे म्हणजेच बालमजुरी हा आपल्या समाजासाठी एक कुप्रसिद्ध डाग बनला आहे, जो लाखो प्रयत्न करूनही सुटत नाही.. कधी सामाजिक परिस्थिती त्यामागे जबाबदार असते तर कधी कौटुंबिक कारणे. 13 वर्षांची मुलगी अशाच सामाजिक परिस्थितीची बळी ठरली. कुसुम नावाची ही मुलगी मोलमजुरी करून तिच्यासह तिच्या चार भावंडांचा उदरनिर्वाह करत आहे. अशा परिस्थितीत कुसुमची शाळा सुटली आणि ती नोकरी करत आहे.
पाहायला गेलं खरं तर, उदयपूरच्या कुराबाद गावात राहणाऱ्या कुसुमची गोष्ट अशी आहे की, 6 महिन्यांपूर्वी कुसुमचा मोठा भाऊ शेजारच्या गावातल्या मुलीसोबत पळून गेला होता. अशा परिस्थितीत कुसुमचा भाऊ गावातून पळून गेल्याने काही लोकांनी तिच्या आई-वडिलांवर दबाव आणण्यास सुरुवात केली. त्यानंतर त्याच्या पालकांनीही बदनामीच्या भीतीने 6 महिन्यांपूर्वी गाव सोडले. तेव्हापासून 13 वर्षांची कुसुम मीना आपल्या चार लहान भावंडांची काळजी घेत आहे.
रोजंदारीवर काम करून 200-250 रुपये रोज कमावते आणि यासोबतच ती आपल्या लहान भावंडांचे शिक्षण आणि आजारी भावाचा खर्चही उचलते. खरे तर कुसुमचा 11 वर्षांचा धाकटा भाऊ सुरेश मीना याची प्रकृती बिघडली आहे. डॉक्टरांच्या तपासणीत त्याला गंभीर आजरा असल्याची पुष्टी झाली आहे. अशा स्थितीत कुपोषणामुळे तो इतका अशक्त झाला आहे की आधाराशिवाय तो उभा राहू शकत नाही,
पण पैशांअभावी त्याच्यावर उपचार होत नाहीत. त्यातच काही संशोधक विद्यार्थी गावात आले असता त्यांना या घराची अवस्था आणि पाच मुलांचे दयनीय जीवन कळले आणि त्यांच्या माध्यमातून ही बातमी प्रसारमाध्यमा मध्ये आली. या मुलांची अवस्था गावातील प्रत्येकाला माहिती आहे, मात्र त्यांच्या मदतीसाठी कोणीही पुढे येत नसल्याचे सांगण्यात येत आहे. गावातील वॉर्ड पंच, सरपंच यांनाही याची चांगलीच कल्पना आहे. कुराबाद पंचायत समितीच्या प्रमुख आश्मा खान सांगतात की, मला माहीत नाही की गावातील मुलांना अशा समस्या असतील, पण आता ते पंचायत सचिवांशी बोलून त्यांच्या समस्या सोडवतील अशी आशा लागली आहे..