दरवर्षी लाखो उमेदवार यूपीएससी परीक्षेला बसतात. पण यश काही निवडक लोकांनाच मिळते. अनेकवेळा अपयश आल्यानंतर उमेदवारांच्या पदरी निराशा येते. आज आम्ही तुम्हाला मनीष कुमारची गोष्ट सांगणार आहोत. मनीषच्या कुटुंबाची आर्थिक परिस्थिती चांगली नव्हती, पण त्याने हार मानली नाही आणि आपली तयारी सुरूच ठेवली. मनीष कुमारला UPSC CSE 2020 परीक्षेत 581 वा क्रमांक मिळाला आहे.
बिहारच्या सहरसा येथील रहिवासी मनीष कुमार यांच्या वडिलांचे निधन झाले होते. त्यावेळी तो खूपच लहान होता. आपल्या मुलाने अभ्यास करून लिहून मोठा अधिकारी व्हावे, अशी आईची सुरुवातीपासूनच इच्छा होती. त्यामुळेच त्यांनी मनीषला वडिलांची उणीव कधीच जाणवू दिली नाही. मनीष कुमार लहानपणापासूनच अभ्यासात हुशार होता, पण घरची गरीब आर्थिक परिस्थिती त्यांना वारंवार त्रास देत होती. दोन भाऊ आणि एका बहिणीमध्ये मनीष सर्वात मोठा आहे.
मनीष कुमारचे वडील मुसाफिर सिंग यांनी कुटुंबाला सारणहून सहरसा येथे आणले होते. येथे तो एका छोट्या औषधाच्या दुकानात काम करायचा. पण वडिलांची सावली मुलांच्या डोक्यावरून इतक्या लवकर उठेल याची कल्पनाही घरच्यांना नव्हती. इधान मनीष कुमार यांनी मॅट्रिक पास केले आणि 2010 मध्ये त्यांच्या वडिलांचे निधन झाले. मनीषने हार मानली नाही आणि अभ्यास सुरू ठेवला.
मनीषने ऐनवेळी स्वतःचा खर्च भागवायचे ठरवले. ग्रॅज्युएशनच्या काळात त्यांनी मुलांना ट्युशन शिकवायला सुरुवात केली. दरम्यान, तो स्वतः अभ्यास करायचा. यूपीएससीला पूर्ण मेहनत घ्यावी लागते आणि दुसरे म्हणजे तो कोचिंगही घेत नव्हता. पण जेव्हा मनीषला UPSC परीक्षेत यश मिळाले आणि संपूर्ण कुटुंबात आनंदाची लाट उसळली. मनीष कुमार यांना याबाबत विचारले असता ते म्हणाले, ‘परिस्थिती कितीही वाईट असली तरी यश मिळवण्यासाठी कठोर परिश्रम आणि समर्पण लागते. मला एवढेच सांगायचे आहे की या परीक्षेसाठी तुम्हाला कठोर परिश्रम करावे लागतील. हे एक-दोन दिवस होणार नाही.
